الماس سیاه چیست و چطور می‌توان آن را تشخیص داد؟

وقتی صحبت از الماس به میان می‌آید، اولین چیزی که در ذهن تداعی می‌شود سنگی بی‌رنگ و شفاف است که در تلالو نور به شکل بی‌پایانی می‌درخشد و زیبایی‌اش هر چشمی را به خود خیره می‌سازد. اما باید بدانید که این، تنها رنگ الماس نیست و در طبیعت الماس به رنگ‌های دیگری مانند صورتی، زرد و حتی سیاه هم پیدا می‌شود. بله سیاه، شاید کمتر درباره الماس سیاه شنیده باشید اما باید بدانید چنین الماسی هم وجود دارد و چندین سال است که در صنعت جواهرسازی و مد مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطلب می‌خواهیم با الماس سیاه آشنا شویم و از نحوه تشخیص و قیمت‌گذاری آن بدانیم. ما را در این مقاله همراهی کنید.

مقاله رنگ های مختف الماس را در مجله روبی مطالعه کنید. 

الماس سیاه چیست؟

الماس سیاه که از آن با نام کربنادو هم یاد می‌کنند، شکلی از الماس طبیعی است که به دلیل وجود کربن آمورف و گرافیت، به شکل تیره رنگ (تقریبا سیاه) دیده می‌شود. این نوع از الماس مانند دیگر انواع الماس بسیار سخت و بادوام است و به زغال سنگ شباهت دارد.

الماس‌های سیاه در سال 1840 توسط پرتغالی‌ها در برزیل کشف شد و از آنجایی که به زغال سنگ شباهت داشت، کربونادو (Carbonado) نام گرفت. الماس‌های سیاه طبیعی بیشتر در برزیل و جمهوری آفریقای مرکزی یافت می‌شود و نخستین بار توسط فرانسوی‌ها به عنوان جلادهنده مورد استفاده قرار گرفت.

کاربردهای الماس سیاه

از الماس سیاه علاوه بر استفاده در جواهرات و مد، برای پرداخت، ابزار برش، سنباده و سوراخ کاری اجسام سخت استفاده می‌شود.

انواع الماس سیاه

الماس سیاه سه نوع متفاوت دارد که هر کدام از این انواع خاصیت و کاربرد خود را دارند.

الماس سیاه طبیعی یا واقعی

این نوع الماس در طبیعت یافت می‌شود و هیچ دخالت انسانی در ساخت آن‌ها صورت نگرفته است. این نوع الماس‌های سیاه، کمیاب‌ترین انواع الماس سیاه به حساب می‌آیند. الماس‌های سیاه طبیعی، خوشه‌های گرافیت بیشتری از الماس‌های سفید یا بی‌رنگ دارند و به همین دلیل به رنگ مشکی دیده می‌شوند.

الماس‌های سیاه بهسازی شده (الماس سیاه تصفیه شده)

برخی از الماس‌های بی‌رنگ که ناخالصی و تخلخل زیادی دارند را می‌توان با کمک تابش یا حرارت، به رنگ مشکی درآورد. از این نوع الماس‌های سیاه بهسازی شده بیشتر در صنعت استفاده می کنند. این نوع الماس سیاه ارزان‌ترین الماس‌های سیاه موجود در بازار به حساب می‌آیند.

الماس‌های دست‌ساز آزمایشگاهی

این نوع از الماس‌های سیاه، در آزمایشگاه‌ها توسط انسان ساخته می‌شوند و به دلیل نیاز به تحقیق زیاد، ماشین آلات سنگین و گران قیمت برای ساخت، الماس‌های گران‌قیمتی هستند.

رنگ‌های الماس سیاه

الماس سیاه از نظر طیف رنگی چیزی بین سبز تیره تا قهوه‌ای تیره و سیاه است. منظور از الماس سیاه بیشتر الماس به رنگ تیره و مات است و این رنگ ممکن است به رنگ‌های سبز زیتونی، سبز تیره، قهوه‌ای تیره و مشکی دیده شود. مهم‌ترین نکته در رنگ الماس سیاه، یک‌نواختی رنگ آن در سرتاسر سنگ است؛ اگر الماسی با دو رنگ ترکیبی مانند قهوه‌ای و مشکی دیدید، به احتمال زیاد با الماس سیاه تقلبی روبه‌رو هستید.

مقایسه بین الماس سفید و سیاه

الماس‌های سیاه ساختار بلوری فشرده و جمع‌تری از الماس سفید دارند و به همین دلیل تا جای ممکن نور را به خود جذب می‌کنند. موضوعی که باعث می‌شود مانند الماس سفید برق نزند و درخشش نداشته باشد.

نحوه تشخیص الماس سیاه اصل

برای تشخیص الماس سیاه اصل از تقلبی، باید با یک ذره‌بین به اجزای آن دقت کنید. الماس‌های سیاه تخلخل بیشتری از الماس‌های بی‌رنگ دارند و نقص‌هایی کوچک در ساختار و اجزای آن دیده می‌شود.

 تمام الماس‌های سیاه سطوحی با خط و خش دارند و هیچ‌گاه یک الماس سیاه اصل با سطح کاملا صاف پیدا نمی‌شود. پس اگر الماس سیاهی دیدید که روی آن صاف و بدون نقص است، به احتمال زیاد با یک الماس سیاه تقلبی یا دست‌ساز روبه‌رو شده‌اید، نه یک الماس طبیعی سیاه. الماس سیاه بعد از برش هیچ‌گاه جلای فلزی یا نیمه فلزی ندارد.

گزینه دیگر برای تشخیص واقعی بودن الماس سیاه، مه کردن سنگ آن است. اگر آزمایش مه کردن سنگ طول بکشد، سنگ تقلبی است؛ چرا که الماس‌های سیاه واقعی مه نمی‌شوند.

از طریق چگالی گرفتن الماس سیاه هم می‌توان بدل‌های این سنگ را تشخیص داد. برای انجام این کار به میرکوسکوپ الکترونی و طیف سنجی رامان نیاز دارید.

این را هم باید بدانید که امروزه در بازار ایران و حتی بازارهای جهانی با استقبالی که از الماس سیاه شده، عرضه بدل‌های سیاهی شبیه به این نوع سنگ بسیار زیاد شده است. سنگ‌هایی که گوهرشناسان از طریق درجه سختی، ویژگی‌های نوری و چگالی می‌توانند آن‌ها را از الماس سیاه واقعی تشخیص دهند. پس در زمان خرید حتما به جواهرسازی‌های معتبر مراجعه کنید و از خرید الماس سیاه از مغازه‌های بی‌نام و نشان خودداری کنید.

روش‌های مراقبت از الماس سیاه

برای اینکه بتوانید از الماس سیاه خود به خوبی مراقبت کنید و آن را سالم نگه دارید، با تمیز کردن مداوم آن را جدی بگیرید. می‌توانید برای برای تمیز کردن سنگ سیاه خود، آن را هر از گاهی به مدت 10 دقیقه در آب داغ بگذارید تا کثیفی‌های آن به طور کامل از بین برود.

همچنین می‌توانید از یک مسواک نرم برای تمیز کردن روی آن استفاده کنید و سپس آن را به مدت یک ساعت در محلول مخصوص بگذارید، سپس با یک پارچه نرم آن را خشک کنید. یا اینکه برای تمیز کردن اصولی سنگ خود، به یک جواهرفروشی معتبر مراجعه کنید و از آن‌ها کمک بگیرید.

قیمت الماس سیاه

عوامل مختلفی روی قیمت الماس سیاه اثر می‌گذارند که از جمله آن‌ها می‌توان به نوع الماس، برش الماس سیاه و میزان شفافیت آن اشاره کرد. نکته جالب در تاثیرگذاری میزان شفافیت روی قیمت الماس سیاه، این است که هر چه میزان ناخالصی‌های درون الماس بیشتر باشد و سنگ تیره‌تر به نظر برسد، قیمت آن بالاتر می‌رود؛ درست برعکس الماس سفید.

 الماس‌های سیاه طبیعی گران‌ترین نوع الماس سیاه هستند و بعد از آن الماس های ساخته شده در آزمایشگاه قرار می‌گیرند. الماس‌های سیاه بهسازی شده، ارزان‌ترین نوع الماس‌های سیاه هستند که معمولا از آن‌ها در ساخت جواهرات استفاده نمی‌شود.

الماس‌های سیاه با قیمتی بین 50 تا 80 درصد قیمت الماس سفید در بازارهای جهانی به فروش می‌رسد.

یک الماس سیاه در کلکسیون ارزشمند جواهرات شما

اگر اهل جواهرات باشید، حتما یک الماس بی‌رنگ با یک برش زیبا در کلکسیون خود دارید. چیزی که در جعبه جواهرات اکثر خانم‌ها و حتی آقایان هم دیده می‌شود اما الماس سیاه یا الماس مشکی چیزی نیست که بتوان آن را در گنجینه هر فردی پیدا کرد. شما با خرید این نوع خاص از سنگ می‌توانید یک کلکسیون بسیار متفاوت از دیگران داشته باشید و چشم‌ها را بیش از پیش به سمت خود خیره بسازید.