الماس صورتی چیست؟

الماس‌ها یکی از زیباترین و کمیاب‌ترین سنگ‌های موجود بر روی زمین هستند و از گران‌ترین سنگ‌های مورد  استفاده در جواهرسازی نیز به شمار می‌روند. الماس‌ها عموما به صورت بی‌رنگ در طبیعت پیدا می‌شوند. اما در برخی از موارد بسیار نادر، الماس‌های فانتزی و با رنگ‌های خاص نیز پیدا می‌شوند. الماس صورتی یکی از خاص‌ترین الماس‌های کشف شده تا به امروز است، بر خلاف آنچه که تصور می‌شود رنگ صورتی موجود در این الماس، ناشی از ناخالصی شیمیایی نیست و هنور علت دقیق این تغییر رنگ مشخص نشده است  و هنوز مورد بحث بسیاری از کارشناسان جهان است، اما آنچه همه روی آن توافق دارند این است که این رنگ به دلیل فشار مضاعف بسیار زیادی است که در زمان شکل‌گیری الماس به آن وارد می‌شود. الماس صورتی اصل در واقع زیرمجموعه‌ی الماس‌هایی با رنگ فانتزی دسته بندی می‌شود. الماس‌های صورتی نیز همانند الماس طبیعی، دارای درجه‌های رنگ، خلوص و شفافیت متفاوت هستند که در تراش دادن و قیمت آن‌ها موثر است برای همین الماس صورتی ارزش  و بهای بسیار زیادی دارد. به طوری که مدل‌های بی‌عیب و کاملا شفاف بسیار نادر هستند و فقط شاید از بین چندین الماس صورتی، فقط یکی واقعا بی‌عیب و شفاف و باکیفیت باشد. برای این که با این الماس زیبا بیشتر آشنا شوید با ما همراه باشید.

در مجله روبی بخوانید: رنگ های مختلف الماس در طبیعت

آیا الماس صورتی طبیعی است؟

الماس از کربن خالص ساخته شده و سخت‌ترین ماده طبیعی روی کره زمین می‌باشد. این سنگ به دلیل سختی و سطح بالای پراکندگی و انتشار نور، قرن‌ها است که به عنوان جواهری با ارزش بین مردم دنیا محبوبیت دارد. اما الماس فقط به رنگ سفید و شفاف در طبیعت یافت نمی‌شود و رنگ‌های دیگری که از نظر ترکیبی تفاوت چندانی با هم ندارند، هم در طبیعت وجود دارند. به طور مثال در طبیعت ما شاهد الماس سیاه هم هستیم که از کربن خالص تشکیل شده و ساختار کریستالی متفاوتی نسبت به همتای سفید رنگ خود دارد. پس الماس طبیعی گران‌قیمت فقط رنگ سفید و شفاف ندارد و در رنگ‌های متنوعی ممکن است در طبیعت یافت شود. یکی از عجیب‌ترین و کمیاب‌ترین و زیباترین رنگ‌های الماس طبیعی، صورتی است. الماس صورتی (Pink Diamond )  دارای بالاترین وضوح  و کیفیت است. از میان تمامی الماس‌های دنیا شاید فقط یکی از یک میلیون سنگ الماس، به رنگ صورتی باشد و همین باعث شده تا این جواهر قیمت بسیار بالایی داشته باشد.

تاریخچه الماس صورتی

تا به امروز انواع الماس صورتی در کشورهای برزیل، روسیه،آفریقای جنوبی، تانزانیا و کانادا پیدا شده‌اند. اما اولین بار این سنگ در کشور هند در معدن Kollur استخراج شد. در قرون 17 و 18 میلادی هم الماس‌های صورتی در منطقه‌ی Minas Gerais در برزیل کشف و استخراج شدند. البته هنوز از این معدن الماس صورتی استخارج می‌شود. اما بیشترین الماس صورتی جهان در حال حاضر از معدن Argyle در کیمبرلی استرالیا به دست می‌آید. از 20 میلیون قیراط الماسی که سالانه از این معدن استخراج می‌شود، فقط 1/0 درصد آن‌ها صورتی هستند. حتی همین مقدار بسیار اندک هم پس از پولیش کردن بسیار کوچک‌تر می‌شوند. به همین دلیل است که الماس صورتی نه تنها بسیار کمیاب و نادر است، بلکه خریداران این الماس‌ها هم در جهان ثابت و محدود هستند. حتما برای‌تان جالب است بدانید که اولین الماس‌های صوتی جهان " دریای نور " و" نورالعین " بودند که هر دو در تاج پادشاهی ایرانی استفاده شده‌اند. "دریای نور" در واقع یک الماس صورتی رنگ و یکی از بزرگ‌ترین الماس‌های شناخته شده‌ی جهان و بزرگ‌ترین الماس صورتی دنیا با وزن 182 قیراط معادل 4.36 گرم است. این الماس در حال حاضر در موزه‌ی جواهرات ملی ایران در خیابان فردوسی تهران قرار دارد.  

علت رنگ الماس صورتی و انواع آن

فرضیه‌های مختلفی در مورد رنگ الماس صورتی وجود دارد. اما بیشترین توافق سر این فرضیه است که وقتی سنگ الماس در زمان شکل‌گیری تحت فشار مضاعفی قرار می‌گیرد، رنگ آن  از سفید و شفاف به صورتی تغییر رنگ پیدا می‌کند. برای اثبات این ادعا هم یک آزمایش در معدن Argyle واقع در کیمبرلی استرالیا انجام شد. نتیجه‌ی این آزمایش نشان داد که یک شوک مواج مثل زمین لرزه باعث می‌شود تا الماس‌های بی‌رنگ به سمت سطح زمین حرکت کنند و ساختار مولکولی آن‌ها تغییر کند و به رنگ صورتی در بیایند. رنگ الماس صورتی، به میزان رنگ دانه‌های صورتی موجود در آن بستگی دارد. هر چقدر این ذرات رنگ بیشتری داشته باشند، پر رنگ‌تر دیده می‌شوند و در نتیجه جذابیت و قیمت بالاتری هم دارند. رنگ صورتی می‌تواند تحت تاثیر چهار رنگ دیگر ( نارنجی، قرمز، بنفش، قهوه‌ای و خاکستری ) باشد. به عبارت دیگر، رنگ اولیه الماس صورتی، صورتی است اما رنگ دیگری نیز در این نوع الماس به صورت مکمل وجود دارد که روی ارزش و قیمت و رنگ‌ نهایی آن اثر مستقیم می‌گذارد. در واقع این رنگ دوم است که سبب غلیظ‌تر به نظر رسیدن رنگ صورتی این نوع الماس می‌شود و به آن ارزش و بهای بیشتری می‌بخشد. به طوری که اگر رنگ دوم از الماس‌های صورتی گرفته شود، از میزان ارزش آن کاسته خواهد شد. از ته رنگ‌های رایج در الماس صورتی می‌توان به بنفش، قهوه‌ای و نارنجی اشاره کرد. بنفش و نارنجی بسیار بیشتر از قهوه‌ای ارزش و بها دارند. همچنین ته رنگ قهوه‌ای و زرد در این سنگ قیمتی از محبوبیت کمتری برخوردار هستند. لازم به ذکر است تقریبا هیچ الماس صورتی در دنیا وجود ندارد که رنگ دوم و مکمل را نداشته باشد، به همین خاطر اگر چنین الماسی یافت شود، با قیمت بسیار گران‌تر از بقیه مدل‌ها خرید و فروش می‌گردد. الماس‌های صورتی بر اساس رنگ‌بندی‌های زیر در سراسر جهان شناخته می‌شوند:

• ته مایه‌ای از صورتی
• صورتی بسیار کمرنگ
• صورتی کمرنگ
• صورتی روشن فانتزی
• صورتی فانتزی
• صورتی فانتزی تیره
• صورتی فانتزی زنده
• صورتی فانتزی عمیق

آیا الماس صورتی مصنوعی هم داریم

الماس‌های صورتی به جز مدل طبیعی، در آزمایشگاه نیز به طور مصنوعی ساخته و عرضه می‌شوند. البته این الماس‌ها از نظر شیمیایی شبیه همان الماس‌های طبیعی هستند، اما ارزش و بهای کمتری دارند. در حال حاضر تنها روش موفق برای تولید و ساخت الماس‌های صورتی مصنوعی در جهان، روش رسوب بخار شیمیایی ( CVD ) است. پرتو افکنی نیز شیوه رایج دیگری برای ساخت و تولید الماس صورتی است. اما از آنجا که الماس‌های بسیار کمی را می‌توان از این روش صورتی کرد، حتی رنگ صورتی حاصل از پرتو افکنی نیز کمیاب است.

قیمت الماس صورتی

به استثنای الماس قرمز، اگرالماس‌های صورتی از کیفیت قابل قبولی برخوردار باشند، بیشترین قیمت را در بازار جواهرات دارا می‌باشند. قیمت این نوع از الماس بسته به کیفیت آن بسیار متغیر است و می‌تواند از 100.000 دلار به ازای هر یک قیراط در الماس صورتی با شدت رنگ کم تا 700.000 دلار برای یک قیراط الماس صورتی با رنگ اشباع و عمیق در تغییر باشد. از آنجا که این سنگ جزو نادرترین نمونه‌های الماس در جهان است، در نتیجه قیمت الماس صورتی به طور سرسام‌آوری بالاست. به طور کلی، هرچه خلوص و اشباع رنگ الماس صورتی بیشتر و سنگ بزرگ‌تر باشد، ارزش و بهای آن نیز بالاتر است. بنابراین، الماس‌های صورتی پررنگ بسیار گران‌قیمت‌تر از الماس‌های صورتی کم‌رنگ هستند. پس دو فاکتور اصلی اشباع رنگ و قیراط الماس صورتی تعیین کننده‌ی قیمت آن هستند. به طور مثال، یک قطعه الماس صورتی- نارنجی با برش بیضی بی نقص حدود 10.900 دلار قیمت دارد، در حالی که یک قطعه الماس صورت- بنفش شفاف فانتزی 68/0 قیراطی، با قیمت 51.100 دلار معامله می‌شود. هرچه رنگ صورتی سنگ شفاف‌تر باشد و سایه‌های رنگی کمتری داشته باشد، ارزش و قیمت بالاتری دارد. به طورکلی، با ارزش‌ترین الماس صورتی جهان آن‌هایی هستند که رنگ‌شان به قرمزی می‌زند. البته باید بدانید که این رنگ تقریبا نادر است و اگر وجود داشته باشد با قیمت‌های گزاف خرید و فروش می‌شود. تاجران الماس صورتی در دنیا همواره در تلاش هستند تا با روش‌های بازاریابی مناسب قیمت این سنگ کمیاب را افزایش دهند. در سال 2002 با خواستگاری بن افلک از جنیفر لوپز با یک سنگ الماس صورتی، قیمت آن به شکل قابل توجهی افزایش پیدا کرد.

کاربرد الماس صورتی در طلا و جواهرات

از الماس صورتی نیز همانند الماس بی‌رنگ برای ساخت انواع جواهرات گران‌قیمت و لوکس استفاده می‌شود. این رنگ الماس نیز به چندین شکل متفاوت برش می‌خورد که شامل: برش گرد، پرنسس، زمرد، آشر، رادیانت، بیضی، گلابی، قلبی و کوسنی می‌باشند. برش گرد که به اسم برلیان می‌شناسیم از دیرباز شکل برش استاندارد این سنگ قیمتی بوده که برای رنگ صورتی آن نیز زیاد استفاده می‌شود. الماس‌های صورتی بیشتر بر روی انگشترهایی که برای خواستگاری مورد استفاده قرار می‌گیرند، پیاده‌سازی می‌شوند. این الماس‌ها به دلیل داشتن رنگ چشم نواز بر روی حلقه‌های نامزدی به خوبی می‌درخشند. از آنجایی که این الماس‌ها از قیمت بسیار بالایی برخوردار هستند، در بازار نیز در ابعاد کوچکی عرضه می‌گردند و معمولا به همراه الماس‌های معمولی بر روی انگشترها استفاه می‌شوند. به این شکل که یک قطعه الماس بزرگ در وسط قرار می‌گیرد و دو قطعه الماس صورتی کوچک آن را احاطه می‌کنند. الماس‌های صورتی بیشتر بر روی رکاب‌های سفید و پلاتین قرار داده می‌شوند، به دلیل این که زمینه سفید این فلزات باعث درخشش و جلوه بیشتر این الماس زیبا می‌گردد.  

کلام آخر

الماس صورتی به شدت کمیاب است و همانطور که دیدید از دسته سنگ‌های زینتی است که قیمت بالایی داشته و به دلیل رنگ خاصی که دارد، مخاطبان منحصر به فرد خود را دارا می‌باشد. برخی از این الماس‌های صورتی مانند الماس شرکت ساتبی که در سال 2010 بر روی یک انگشتر سوار شده بود، از گران‌قیمت‌ترین سنگ‌های الماس صورتی دنیا محسوب می‌گردد، که با قیمت 46 میلوین دلار و وزن 24/7 قیراط به فروش رسید. همچنین در سال 2017 سنگ الماس صورتی به وزن 59/6 قیراط و قیمت باورنکردنی 71 میلیون دلار نیز فروخته شد، که باعث شد این سنگ قیمتی در زمره گران قیمت‌ترین سنگ‌های دنیا محسوب شود.