حباب سکه چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

سرمایه‌گذاری روی سکه و طلا از جمله سرمایه‌گذاری‌های متوسط رو به بالا تلقی می‌شود، زیرا قیمت طلا معمولا همیشه در حال افزایش است و کاهش قیمت آن تقریبا ناچیز است. حباب سکه اصطلاح رایجی است که اکثر افراد بازاری از آن استفاده می‌کنند. حباب قیمتی را می‌توان رقمی ناپایدار و غیر حقیقی دانست، که با قیمت عرضه شده کالا در بازار متفاوت است. حباب طلا و حباب سکه نیز اصطلاحاتی هستند که به منظور بیان اختلاف قیمت ذاتی به کار می‌روند. اصولا حباب‌های قیمتی می‌توانند تمامی بازارها را تحت تاثیر قرار دهند، بازار طلا جزو آن دسته از بازارهایی است که وجود حباب قیمتی در آن می‌تواند بسیار مشکل ساز باشد. بنابراین در بازار‌های مالی اختلاف بین ارزش ذاتی یک دارایی و قیمت آن را حباب می‌گویند. 

حباب سکه چیست؟

حباب سکه و طلا عواملی هستند که می‌توانند بر ارزش ذاتی سکه تاثیر بگذارند، حباب سکه همان عاملی است که سبب می‌شود شما سکه را گران‌تر یا ارزان‌تر از قیمت اصلی بخرید و در واقع اختلاف قیمت ارزش ذاتی سکه با قیمتی که در حال حاضر در بازار آزاد خرید و فروش می‌شود را حباب سکه می‌گویند.

علت تشکیل حباب طلا و سکه چیست؟

سکه در مقایسه با طلا بیشتر دچار حباب قیمتی می‌شود. دلیل رخ دادن این چنین مشکلاتی را می‌توان به وجود انواع سکه با وزن و قیمت‌های متفاوت دانست. همانطور که می‌دانید سکه در وزن‌ها و ابعاد متفاوتی تولید می‌شود. مردم نیز متناسب با نوع نیاز و بودجه خود اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار سکه می‌کنند. حال با توجه به میزان عرضه و تقاضا میان انواع سکه‌های موجود در بازار ممکن است بیشتر شاهد تشکیل حباب در بازار سکه باشیم. بطور مثال ما همواره شاهد وجود حباب قیمتی در نیم سکه و ربع سکه هستیم، با توجه به پایین‌تر بودن قیمت این دو نوع سکه مردم بیشتر تقاضای خرید آن را دارند، متقاضیان بیشتر این بازار، در نهایت باعث شکل‌گیری نوعی حباب در بازار سکه می‌شوند، این حباب‌های قیمتی موقت و گذرا هستند.

حباب مثبت و منفی سکه چیست؟

حباب‌های قیمتی ممکن است در مورد هر کالا و اجناسی رخ دهند. فرقی نمی‌کند که هدف شما خرید طلای آب شده باشد یا املاک، حباب قیمتی در همه بازارها مشاهده می‌شود. به طور کلی عرضه و تقاضا موثرترین عاملی است که سبب ایجاد حباب قیمتی می‌شود. قیمت عرضه همان قیمتی است که فروشندگان اجناس را با توجه به آن به شما می‌فروشند. قیمت تقاضا نیز قیمتی است که خریداران مایل هستند بنابر آن یک جنس را خریداری کنند. حال زمانی که قیمت عرضه و تقاضا به یکدیگر نزدیک باشند نوعی تعادل و ارزش حقیقی در بازار جاری می‌شود. حال سوال اصلی این است که چه زمانی حباب مثبت و منفی شکل می‌گیرند؟ زمانی که قیمت عرضه از قیمت تقاضا پیشی بگیرد، حباب قیمتی مثبت است و زمانی که قیمت تقاضا از قیمت عرضه پیشی بگیرد، حباب قیمتی منفی خواهد بود. توجه داشته باشید که در بازار طلا و سکه، بیشتر شاهد حباب قیمتی مثبت هستیم. حباب منفی و حباب مثبت هر کدام بنا بر عوامل مختلف به وجود می‌آیند که در ادامه عوامل به وجود آوردنده آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

عوامل ایجاد حباب مثبت سکه در بازار کدامند؟

افزایش سرمایه در بازار

اولین عامل ایجاد حباب مثبت در بازار زیاد شدن سرمایه است. تنها عواملی مانند دولت و بانک مرکزی می‌توانند در زیاد شدن سرمایه در بازار تاثیر بگذارند در چنین حالتی یک پول بدون پشتوانه وارد بازار می‌شود. در این حالت تناسب میان عرضه و تقاضای کالا به هم می‎ریزد و شاهد تشکیل حباب مثبت می‎شویم.

کمیاب شدن یک کالا در بازار

عوامل متعددی مانند تحریم، احتکار، سیل یا زلزله می‌توانند سبب کاهش یک کالا در بازار شوند. در چنین حالتی بازار کالا شاهد حباب مثبت قیمتی خواهد شد. مردم با تقاضای زیاد از یک جنس در بازار سبب افزایش قیمت و کمیاب شدن آن می‌شوند.

امید به افزایش قیمت

متاسفانه یکی از دلایلی که منجر به ایجاد حباب مثبت در بازار می‌شود امیدهای بی‌جا است. در چنین حالتی مردم حاضرند بیش از قیمت واقعی برای خرید کالا پول صرف کنند. در حقیقت چنین سرمایه گذاری‌هایی با هدف افزایش قیمت در آینده انجام می‌شوند.

عوامل ایجاد حباب منفی در بازار کدامند؟

عرضه و تولید بیش از حد

زمانی که میزان عرضه با تولید یک کالا در بازار بیش از حد طبیعی آن شود. شاهد تشکیل حباب منفی خواهیم بود. عوامل دیگری همچون قاچاق نیز می‎توانند سبب افزایش تولید و عرضه در بازار شوند.

امید مردم به کاهش قیمت

زمانی که پیش بینی شود کالای خاصی قرار است در آینده نزول قیمت یابد، سبب تشکیل حباب منفی دربازار می‌گردد.

تغییر سرمایه از کالایی به کالای دیگر

زمانی که سرمایه گذاران پول خود را از یک کالا یا بازار بیرون بیاورند و وارد بازار دیگر کنند، سبب تشکیل نوعی حباب منفی می‌شود.

فرمول محاسبه حباب سکه

برای بسیای از افراد سوال پیش می‌آید که حباب سکه چقدر است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوئیم حباب سکه در زمان‌های مختلف متفاوت است. برای مثال حباب سکه امرزو ممکن است با حباب دیروز و فردا اختلاف داشته باشد. برای این که در هر زمانی بدانید حباب سکه چقدر است می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید.

حق ضرب+ ( وزن سکه * 9/0 ) * ( نرخ دلار آزاد * قیمت اونس طلا جهانی ) 1/31

ابتدا باید بدانید که هر اونس 1/31 گرم است. برای محاسبه قیمت سکه طلا باید قیمت اونس را ضرب در نرخ روز دلار کنید و سپس تقسیم بر عدد 1/31 نمائید. با استفاده از این فرمول ساده قیمت هر گرم سکه به دست می آید. در بازارهای جهانی عیار سکه بهار آزادی 6/21 و اونس طلا 24 است.

حال اگر بیائیم و عدد 6/21 را تقسیم بر اونس جهانی طلا یعنی همان 24 کنیم عددی معادل 900/0 حاصل می شود. توجه کنید که پس از محاسبه توسط این فرمول شما باید حق ضرب بانک مرکزی را که چیزی معادل 5 هزار تومان است به آن اضافه نمائید. در نهایت عددی که بدست آورده اید را باید از قیمتی که طلا فروش به شما گفته است کم کنید. عددی که در نهایت مشاهده می‌کنید همین حباب قیمتی طلا و سکه است.

عوال موثر در ارزش ذاتی سکه عبارت اند از:

• وزن سکه
• خلوص یا عیار سکه
• قیمت جهانی طلا ( به دلار با واحد اونس که برابر با 1/31 گرم است)
• نرخ دلار در بازار آزاد
• حق ضرب سکه

فرمول محاسبه ارزش ذاتی سکه به این صورت است:

                             قیمت انس جهانی طلا = نرخ دلار آزاد * 9/0 * وزن سکه

حق ضرب سکه +  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ    = ارزش ذاتی سکه

                                                              1/31                       

حق ضرب سکه

بانک مرکزی عدد دقیقی را به عنوان حق ضرب سکه مشخص نکرده است. فعالین بازار هم هر کدام عددی را برای آن در نظر گرفته و عنوان کرده‌اند. ولی نایب رئیس اتحاد طلا و جواهر تهران اخیرا عدد 5000 تومان را به عنوان قیمت ضرب سکه و هزینه‌های جانبی دیگر اعلام کرد. بنابراین ما در هم در اینجا همین عدد را ملاک قرار می‌دهیم.

عیار سکه

عیار سکه 21/6 است. توضیح اینکه این عدد از کجا آمده است آن است که عیار 24 به معنای طلای صد در صد خالص است و وقتی از طلای 18 عیار صحبت می‌کنیم. منظور طلایی است که 25 درصد ناخالصی دارد. بنابراین عیار 21/6 سکه به معنای خلوص 90 درصدی آن است. پس در این فرمول به جای عیار سکه عدد 9/0 را قرار می‌دهیم.

قیمت دلار

قیمت لحظه‌ای دلار را می‌توانید از بازار دریافت کنید و به تومان در فرمول  قرار دهید. فراموش نکنید که در این فرمول باید از قیمت دلار آزاد استفاده شود.

قیمت گرم طلای جهانی  

قیمتی که برای طلای جهانی اعلام می‌شود. مربوط به یک انس طلا است. در حالی که ما در این فرمول به قیمت یک گرم نیازداریم که برای محاسبه آن باید قیمت یک اونس را بر 1/31 تقسیم کرد. به همین دلیل است که در مخرج این فرمول عدد 1/31 قرار گرفته است. 

وزن سکه  

وزن سکه بهار آزادی 8/133  گرم، نیم سکه 4/066  و وزن ربع سکه بهار آزادی 2/033 گرم است.

مالیات بر ارزش افزوده

در حال حاضر مالیات بر ارزش افزوده در کشور ما % 9 است که شما به عنوان خریدار باید آن را بپردازید. بنابراین، این عدد را هم باید در فرمول لحاظ کرد. با داشتن همه این اعداد و همچنین، قیمت سکه طلا بانکی امامی در بازار، به راحتی می‌توانید در هر زمانی بررسی کنید که آیا قیمت سکه حباب دارد یا خیر.

کلام آخر

در بازارهای مالی اختلاف بین ارزش ذاتی یک دارایی و قیمت آن را حباب می‌گویند. حباب سکه رقمی ناپایدار و غیر حقیقی است که معمولا اختلاف قیمت با قیمت تمام شده سکه در بازار را نشان می‌دهد. تمامی افرادی که سعی دارند در بازار طلا و سکه سرمایه گذاری کنند. باید با مفهوم و نحوه محاسبه حباب نمودار حباب سکه آشنایی داشته و پیش از خرید اختلاف قیمت را بدست آورند. در تمام دنیا سرمایه گذاری در طلا به عنوان سرمایه گذاری امن، که سرمایه گذاران را در برابر تنش‌های اقتصادی حفظ می‌کند. شناخته می‌شود. ولی بهتر است همیشه قبل از خرید طلا و سکه به حباب قیمتی آن توجه داشته باشید.