تراش الماس چیست؟ با انواع مختلف تراش های الماس آشنا شویم

سنگ الماس از قدیمی‌ترین سنگ‌های موجود بر روی کره زمین می‌باشد. که در طول میلیون‌ها سال در دل طبیعت ایجاد می‌گردد. این سنگ‌های زیبا با هنر و ابتکار جواهرسازان به جواهراتی زیبا و خیره کننده تبدیل می‌شوند. شما قطعا واژه برلیان را زیاد شنیده‌اید، این کانی ارزشمند و گران بها در واقع قطعه‌ای برش خورده از الماس است که با این نام در بین جوامع شهرت پیدا کرده است. از زمان پیدایش الماس تا مدت‌ها، تصور مردم این بود که تراش و تغییر شکل الماس ممنوع است و این دخالت در ذات الماس محسوب می‌شود، که باعث از بین رفتن خصوصیات فوق العاده آن می‌شود و فقط حاکمین و قانون‌گذاران اجازه استفاده از آن را داشتند. اما به مرور زمان این دیدگاه از بین رفت و برای اولین بار در قرن چهاردهم سنگ‌تراشان هندی و اروپایی تراشیدن الماس را شروع کردند و رفته رفته با تبادل اطلاعات بین اروپا و آسیا روش‌های مختلف برای تراش الماس ایجاد شد و تقریبا در تمام دنیا این تجارت پر سود آغاز شد. در ادامه شما را با انواع برش الماس آشنا می‌کنیم.

چه نکاتی در تراش الماس مهم است؟ 

تا به حال دقت کرده اید که یک الماس چند سطح دارد؟ تراش الماس به این مفهوم است که ابعاد آن الماس چقدر خوب با هم تناسب داشته باشند و چطور سطوح (Facet) یا وجه‌های آن در مقابل هم قرار گرفته‌اند تا درخشش و براقیت را ایجاد کنند. به عنوان مثال نسبت قطر الماس به ارتفاع آن چقدر است. این فاکتور کوچک اما ضروری، درخشندگی و قیمت الماس را تعیین می‌کند.

می‌خواهید بدانید کدام نوع تراش الماس از همه بهتر است؛ انتخاب آن از بودجه شما شروع می شود!

هر شخص به میزان بودجه ای که تعیین میکند مشخص می کند تا چه اندازه الماسی که می خواهد بخرد بدرخشد . با توجه به خصوصیات  4Cs (تراش cut، رنگ color ، شفافیت clarity و وزن عیار carat weight ) تراش الماس بیشترین تاثیر را روی زیبایی و درخشندگی آن دارد. حتی الماسی با درجه شفافیت و خلوص بالا عاری از هرگونه ناخالصی یا لکه اگر تراش دادن آن بسیار نازک و بسیار عمیق انجام شود؛ ممکن است به نظر کدر یا شیشه‌ای برسد. بنابراین زمانی که می خواهید تصمیم بگیرید کدام الماس را خریداری کنید؛ بهترین نوع تراش را که توانایی پرداخت مبلغ آن را دارید ، انتخاب کنید.

تفاوت شکل الماس و برش آن

برش و تراش الماس یکی از مهم‌ترین فاکتورهای کیفیت سنگ محسوب می‌شود. شیوه تراش سنگ الماس قبل از همه به شکل اولیه و تراش‌نخورده، گنجایش سنگ و حذف عیوب آن بستگی دارد. در تراش سنگ‌های قیمتی، حفظ کردن وزن اولیه سنگ و محبوبیت شکل الماس از اهمیت بسزایی برخوردار است.  به یاد داشته باشید که سنگ و برش آن نباید با هم اشتباه گرفته شوند، زیرا شکل و استایل الماس به ظاهر بیرونی آن مربوط می‌شود و برش الماس مربوط به چگونگی تراش سطح آن می‌باشد. جزئیات برش الماس به صورت زیر است:   

شکل برش Cutting Shape

به شکل هندسی سنگ‌ها اشاره دارد مانند گرد، بیضی، مربع، مستطیل و غیره ...

سبک و استایل برش Cutting Style

سبک و استایل برش نیز در واقع تعداد و نحوه قرار گرفتن صفحه‌های تراش را توصیف می‌کند. بنابراین نتیجه تناسب بین صفحات و کیفیت تراش آن‌ها باعث ایجاد بیشترین انعکاس نور و درخشندگی الماس می‌شود.

 قسمت‌های برش سنگ قیمتی

همه برش‌های سنگ‌های قیمتی منجلمه برلیان سه قسمت اصلی دارند که شامل تاج ( Crown ) خیمه ( Pavilion ) و کمربند (  Girdle) هستند که هر کدام نیز دارای بخش‌های متعددی می‌باشند.

انواع تراش الماس

از قدیم تراش‌های متفاوتی بر روی سنگ‌های گران‌قیمت صورت می‌گیرد. از معروف‌ترین این برش‌ها برلیان و تراش سوئیسی می‌باشد که از گذشته تا به امروز وجود داشته است. با گذشت زمان و به روزترشدن تکنولوژی و توانمندی دانشمندان در حوزه‌های مختلف، علم سنگ تراشی نیز رو به تحول گذاشت. این علم همانطورکه گفته شد، شاخه‌ای  انحصاری به نام تراش برلیان را معرفی کرد و در واقع جدیدترین نسخه، همان سنگ تراشی به شیوه سنتی و قدیمی می‌باشد. تراش برلیان باتلاش روزافزون دانشمندان برترین موسسات تحقیق و توسعه علم سنگ تراشی و به ویژه در کشورهایی نظیر آمریکا و بلژیک به عنوان یکی از گران‌ترین علم‌های امروزه جهان مبدل شده است. ارزش این علم زمانی مشخص می‌شود،که بدانید با بکارگیری این علم و با ایجاد زاویه‌های کاملا تخصصی می‌توان گران‌قیمت‌ترین سنگ‌های جهان را که در واقع نتیجه این نوع ‌سنگ تراشی‌ها نظیرتراش برلیان است، بدست آورد. اختلاف قیمت بسیار زیاد و هنگفت ناشی از این تراش‌های تخصصی بسیار چشمگیر و شگفت‌آور است. وقتی به برلیان فکر می‌کنید احتمالا شکل کلاسیک گرد آن را متصور می‌شوید، که محبوب‌ترین شکل الماس است. اما باید بدانید که قطعه‌های متفاوت و اشکال زیبای دیگری از برش الماس وجود دارد که می‌توانند نو را به صورت متفاوتی منعکس کنند و درخشندگی خاص خود را دارند. متداول‌ترین و پرطرفدارترین انواع برش الماس که امروزه به فروش می‌رسند شامل موارد زیر می‌باشند:

تراش امرالد یا زمرد ( Emerald Cut  )

الماس‌ها تراش خورده امرالد به شکل زمرد یکی از قدیمی‌ترین اشکال الماس هستند که ریشه آن به 1500 سال می‌رسد. سنگ‌های تراش خورده امرالد دارای شکل مستطیل، صفحه‌های پهن و مسطح با گوشه‌های بریده شده است. برش امرالد مورد علاقه خریدارانی است که خواهان برش مستطیل هستند. این برش در مقایسه با سایر برش‌ها، از درخشندگی کمتری برخوردار است. اما رشد وضوح مستطیل بلوری طبیعی آن توسط صفحه تخت گسترده برجسته می‌شود.

تراش قلبی (  Heart)

تراش‌های قبلی بسیار عاشقانه و ظریف هستند. هنگام خرید برلیان با تراش قلب، مهم‌ترین نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، کیفیت برش منحنی است. کیفیت برش منحنی درخشش و شفافیت سنگ را تعیین می‌کند. فقط جواهرسازهای حرفه‌ای و با استعداد از مهارت‌های لازم برای ایجاد انحنای قلبی شکل در سنگ‌های قیمتی برخوردارند، که باعث چنین زیبایی ظاهری در تراش‌ها می‌شوند.

تراش مارکیز ( Marquise )

یکی از محبوب‌ترین برش‌های سنگ الماس است که با تاکید بر اندازه الماس، دارای شکل عالی برای به حداکثر رساندن وزن و قیراط هستند. شکل منحصر به فرد آن باعث می‌شود دست و انگشتان بلندتر و باریک‌تر به نظر برسند. طرح کلی الماس با توجه به نسبت طول به عرض آن تعیین می‌شود. به تراش مارکیز Navette یا قایق کوچک نیز گفته می‌شود. این الماس‌ها اغلب برش داده می‌شوند تا دارای نوک " فرانسوی " باشند. که در آن صورت ستاره و کمربند فوقانی جایگزین وجوه‌های بزرگ می‌شود. برلیان مارکیز می‌تواند انگشت را کشیده و بزرگ‌تر از الماس‌های دیگر با وزن عیار بزرگ‌تر به نظر برساند.

تراش شکل کوسن ( Cushion )

برش کوسن که گاهی اوقات الماس برش بالش نامیده می‌شود، برشی بی‌انتها است که نام خود را به خاطر شکل بالش مانند خود کسب کرده است. الماس‌های برش خورده به لطف گوشه‌های گرد و وجه‌های بزرگ‌تر، درخشش و وضوح بی‌عیبت و نقصی دارند. الماس و برلیان با تراش کوسن با اشکال مربع و مستطیل در دسترس هستند.

الماس با تراش دیاموند ( Diamond Cut )

تراش دیاموند در واقع الماس‌های تراش خورده دارای گوشه‌های اصلاح شده منحصر به فرد هستند که؛ خطوط یک تراش زمرد را با درخشش یک الماس گرد ترکیب می‌کنند. درخشش این برش الماس در صورت ترکیب با انواع دیگر برش‌های الماس بسیار زیبا به نظر می‌رسد.

تراش اووال یا بیضی ( Oval )

تراش‌های بیضی شکل ظاهری کلاسیک با پیچ و تاب مدرن دارند. این برش محبوب در انواع جواهرات به ویژ در حلقه‌های نامزدی یافت می‌شود، که مطابقت آن را با سایر جواهرات آسان می‌کند. برش اووال با درخشندگی باورنکردنی، به برش گرد و درخشان شباهت دارد. همچنین از مزیت باریک و بلند خطوط برخودار است.

تراش اشکی ( Pear )

با ترکیب برش‌های گرد و مارکیز، سبک قطره اشک الماس‌ها نیز استثنایی است. شکل اشک باریک در عین ایجاد ظاهری نرم و لطیف، ظرافت خاصی به انگشتان و دستان می‌بخشد. الماس‌های برش اشک برای حداکثر درخشش تراش داده می‌شوند. بنابراین مهم است که به دنبال تقارن عالی باشید. به این تراش، برش گلابی نیز گفته می‌شود. به دلیل انواع عرض سنگ‌های موجود، الماس‌های گلابی در گروه قابل تنظیم‌ترین سنگ‌ها قرار دارند. برلیان ایده آل برش گلابی دارای یک پایه گرد وکمربند صیقلی است.

تراش اسشر (Asscher  )

الماس‌های تراش خورده Asscher    به دلیل سبک برش مشابه‌شان اغلب با امرالد یا زمرد اشتباه گرفته می‌شوند. این برش که در اوایل سال 1902 توسط برادران آچر از هلند ایجاد شده است. اخیرا محبوبیت ویژه‌ای در میان افراد مشهور پیدا کرده است. آنچه برش این برلیان را منحصر به فرد می‌کند، توانایی آن‌ها درایجاد جلوه تالارآینه به لطف برش عمیق، تاج بلند، کف‌پوش وجهی و یک میز کوچک است که باعث درخشش برجسته و ایجاد توهم نوری می‌شود.

برش پرنسس ( Princess )

الماس‌های تراش خورده پرنسس به دو شکل مربع و مستطیل در دسترس هستند و به دلیل نحوه برش آن، فوق‌العاده درخشان هستند، رنگ ساطع شده از الماس‌های برش خورده پرنسس بسیار منحصر به فرد است. در حالی که رنگ الماس‌های دیگر عمدتا در مرکز نمایش داده می‌شود. الماس‌های تراش خورده پرنسس نیز در هر یک از گوشه‌ها رنگ مشخصی دارند.

برش گرد یا تک تخمک ( Round )

 برش براق گرد که به آن تک تخمک نیز می‌گویند، محبوب‌ترین شکل الماس است. صدها سال، برش‌های الماس با این تراش کار می‌کردند تا درخشندگی آن را به حداکثر برسانند. در حالی که این برش انعطاف‌پذیری بالایی را در چهار درجه سانتیگراد ایجاد می‌کند، شما می‌توانید درجه‌ای با کیفیت بالاتر را انتخاب کنید تا بیشترین درخشش را در داخل یک الماس گرد داشته باشید.

تراش مثلثی یا تریلیون ( Trillion  )

تراش تریلیون در اصل، شکل اصلی الماس برش مثلث است. وقتی سنگ‌های مثلثی برای اولین بار ظاهر شدند، دارای لبه‌های مستقیم بودند. به دلیل عمق تا حدودی کم، برش مستقیم تریلیون روی انگشت خیلی بلند نمی‌ماند و برای عروس‌هایی که جواهرات ساده را ترجیح می‌دهند، مناسب است. یک مزیت شگفت انگیز برش تریلیون این است که بزرگ‍تر از اندازه معمول خود به نظر می‌رسد. به همین دلیل، این مزیت می‌تواند یک انتخاب عالی برای کسانی با بودجه کم باشد که می‌خواهند نامزد یا همسرشان یک برلیان درشت در انگشت داشته باشد.

تراش رادیانت ( Radiant )

برش رادیانت یا تابشی یکی از زیباترین برش‌های برلیان است که می‌توان پیدا کرد. قبل از ایجاد این شکل الماس، تمام الماس‌ها با درخشش کمتری برش داده می‌شدند. برلیان‌های تراش خورده به لطف درخشش واقعی که دارند حق مطلب را به تمامی ادا کردند. این برش‌ها می‌توانند به صورت مستطیل یا لبه‌های مربعی شکل باشند. برش تابشی با توجه به شکل منحصر به فرد خود، عمق و درخشندگی قابل مقایسه با برش‌های پرنسس و زمرد را را ارائه می‌دهد. به همین دلیل این سنگ برای انواع مختلف جواهرات، یک انتخاب محبوب است.

تراش نیمه ماه ( Half Moon )

برش نیمه ماه یا هلال، برش برلیانی به شکل نیمه بیضی و نیم دایره با لبه مستقیم است. این الماس معمولا به عنوان سنگ جانبی مورد استفاده قرارمی‌گیرند. به همین دلیل به صورت جفت به فروش می‌رسد. برش نیمه ماه به عنوان مکمل برش‌های دیگر سنگ‌های برش خورده به شکل مستطیل، بیضی و کوسن را کامل می‌کند. همچنین وقتی که به عنوان سنگ جانبی در اطراف الماس تراشیده شده پرنسس استفاده می‌شوند، بسیار زیبا و شیک به نظر می‌رسند.

تراش باگت (  Bagutte)

یکی از پرکاربردترین برش‌‌های الماس شکل باگت است. برلیان به شکل باگت، معمولا در حاشیه‌های سنگ‌های دیگر در حلقه استفاده می‌شوند و شکل مستطیل کشیده دارد. چیدن این سنگ‌ها در کنار هم درخشش زیبایی دارد. تراش باگت از زیباترین و محبوب‌ترین تراش‌های بازاراست.

تراش خورد برلیان

یکی از ارزان‌ترین تراش‌های برلیان است. سنگ‌های باقی‌مانده از دیگر تراش‌ها را جواهرات و برلیان خورد می‌گویند. جواهرات خورد در برلیان عموما در کنار سنگ‌های دیگر در حلقه استفاده می‌شوند، یا ترکیبی از آن‌ها در کنار هم شکل خاصی را ایجاد می‌کنند که در بسیاری از حلقه‌ها و سرویس‌های جواهر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بلومز دایموند چهار نوع تراش مختلف را به شما پیشنهاد می‌دهد:

• ایده آل

• خیلی خوب

• خوب

که به ترتیب ایده آل بیشترین میزان بازتاب نور و پس از آن خیلی خوب و خوب قراردارند .

بلومز دایموند از عبارت "ایده آل" استفاده می کند؛ در صورتیکه GIA عبارت "فوق العاده" را برای نشان دادن بالاترین کیفیت برش الماس در الماس های برلیان گرد به کار می برد. این دو کلمه در نشان دادن سبک برش، نسبت ها و آماده سازی نهایی که برای جلوه دادن زیبایی و درخشندگی و براقیت الماس لازم است می توانند جایگزین یکدیگر شوند.

در حالی که صنعت الماس از ترکیب چند نسبت با قدمت طولانی استفاده می کند که بازتاب نور توسط الماس را بهینه می کند؛ فقط الماس های برش برلیان گرد دارای پارامتر هایی هستند که توسط GIA منتشر شده است. بلومز دایموند استاندارد گرید برش را برای الماسهای غیر گرد به شکل مخروطی بر اساس درصد عمق به سطح تخمین زده و مشخص کرده است.

مشخصات الماسی که به خوبی برش داده شده باشد درخشندگی، تلالو و براقیت است.

• درخشندگی متناسب با بازتاب نور سفید می باشد
• تلالو به مفهوم انکسار نور و رنگ های رنگین کمان اطلاق می شود.
• براقیت نشان دهنده تضاد بین سطوح روشن و تیره یا همان برق زدن است

تشریح ابعاد هندسی الماس

صفحه: (Table)بالایی بزرگترین وجه یک سنگ قیمتی است.

تاج (Crown) : بالاترین بخش الماس که از  gridle تا table امتداد یافته است.

کمربند : اندازه خط مستقیمی که از لبه gridle الماس مستقیماً تا سمت دیگر کشیده می شود.

سندانچه: (Pavilion) کف یک الماس که از gridle تا کیولت اندازه گیری می شود.

کیولت: (Culet) سطح کوچک نوک سنگ قیمتی. کیولت مرغوب با چشم غیرمسلح قابل رویت نیست. (با عبارات "اصلا" یا "بسیار کوچک" درجه بندی می شود.)

عمق: ارتفاع سنگ قیمتی که از کیولت تا table اندازه گیری می شود.

کلام آخر

تراش الماس به علت سختی بالای آن کار دشواری است و امروزه تراش الماس به شدت وابسته به تکنولوژی، ماشین‌آلات پیشرفته، دستگاه‌های CNC، نرم افزار و تکنولوژی لیزر است. از کشورهای صاحب سبک تراش الماس می‌توان به روسیه، بلژیک، آمریکا، تایلند و هند اشاره کرد. ایران نیز می‌تواند در بازار تراش و تجارت الماس بسیار موفق باشد، به شرط آنکه تکنولوژی تراش آن را وارد کند